İstanbul’da Çöl Tozu Alarmı: 1 Hafta Sürecek Uyarı
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İklim Bilimi ve Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros’un uyarısıyla İstanbul, önümüzdeki bir hafta boyunca Kuzey Afrika’dan gelen çöl tozlarının etkisi altında olacak. Bahar aylarının gelmesiyle Sahra Çölü’nden başlayarak Kuzey Afrika ve bazen Arap Yarımadası’ndan atmosfere karışan tozlar, rüzgarların etkisiyle farklı bölgelere taşınıyor.
Prof. Dr. Toros, bu doğal olayın normal olduğunu vurgulayarak, ısınan çöl bölgelerinden havaya karışan tozların rüzgarlarla Avrupa ve Türkiye’ye kadar ulaşabildiğini belirtiyor. Yüksek basınç sistemleri ve rüzgar akımlarıyla taşınan bu tozlar, hava kalitesinde değişikliklere neden olurken atmosferin renginde de belirgin bir değişiklik yaratabilir.
Çöl tozlarının İstanbul’u etkisi altına alacağını ifade eden Toros, “Sayısal hava tahmin modellerine göre, İstanbul’da bir hafta boyunca çöl tozunun etkisi devam edecek. Çöl tozlarını araçların üzerinde ve yüzeylerde görebiliriz. Şu anda çöl tozları Güney Avrupa ve Doğu Avrupa’yı kaplamış durumda. Aynı şekilde, Türkiye’nin büyük bir kısmında da etkili olacak” diyor.
Açık havada yapılacak aktivitelerin azaltılmasını öneren Toros, çöl tozlarının insan sağlığı üzerindeki etkisine de dikkat çekiyor. İnce kum, kil ve mineral parçacıklarından oluşan bu tozlar, atmosfere karışarak hava kalitesini düşürürken solunum yolu hastalıkları olan bireylerde olumsuz etkilere yol açabilir. Özellikle astım ve bronşit gibi rahatsızlıkları olan kişilerin dikkatli olması gerekiyor.
Prof. Dr. Toros, çöl tozlarının olumsuz etkilerinin yanı sıra doğaya faydalı yönlerini de vurguluyor. Sahra Çölü’nden gelen tozlar, tarımsal ekosistemler için önemli bir besin kaynağı olabilir. Bahar aylarında bitkilerin ihtiyaç duyduğu fosfor ve demir gibi mineraller açısından zengin olan bu tozlar, bir nevi doğal gübre görevi görerek bitkilerin besin ihtiyacını karşılamalarına yardımcı olabilir.
Çöl tozlarıyla ilgili olarak dikkatli olunması gereken bir diğer nokta da gökyüzünün rengindeki değişimdir. Güneşin doğuşu ve batışı sırasında havanın sarımtırak, turuncu ve kırmızı tonlarında görülebilir. Gökyüzünün daha puslu ve kızılımsı görünmesi çöl tozunun etkili olduğunun bir göstergesidir.
Sonuç olarak, çöl tozlarına karşı dikkatli olmak ve gerekli önlemleri almak önemlidir. İstanbul’da bir hafta boyunca sürecek olan bu etkiyi göz önünde bulundurarak açık havada yapılacak aktiviteleri azaltmak, solunum yolu hastalıkları olan bireylerin sağlığını korumak adına önemli bir adım olacaktır. Doğal gübre görevi gören çöl tozlarının tarımsal ekosistemlere sağladığı faydalar da göz ardı edilmemelidir.
