Konut kredisi muslukları kapanmış! Yüksekten kredi kullananların umudu suya düştü. Konut sahibi olma hayali kuran milyonlarca vatandaş şu anda kara kara düşünüyor. Son zamanlarda faiz oranları tavan yaparken ve para politikaları sıkılaşırken, bankalar da konut kredisi musluğunu adeta kıstı. Verilere göre, konut kredilerinin toplam tüketici kredileri içindeki payı dramatik bir şekilde düşmüş durumda. Özellikle yüksek faizle kredi kullanmış olanlar için yapılandırma umutları da azalmış durumda.
Merkez Bankası verilerine göre, 2020 Nisan ayında toplam tüketici kredileri içinde konut kredisi payı yüzde 40,41 iken, geçen yıl nisan itibarıyla bu oran yüzde 27,38’e gerilemiş. Bu yıl ise daha da düşerek tarihi dip seviyelere inmiş durumda. Son bir yılda 2,2 puanlık bir düşüş yaşanırken, son 5 yılda ise bu gerileme yaklaşık 16 puanı bulmuş. Durum böyle olunca da konut kredilerine ulaşmak neredeyse imkansız hale gelmiş gibi duruyor.
Geçtiğimiz yaz aylarında özellikle ağustos ayında başlayan konut satışlarındaki hareketlilik, Merkez Bankası’nın faiz indirim yapacağı beklentileriyle birleşince, vatandaşlar yüksek faiz oranlarına rağmen kredi almaya yönelmişti. Ancak işler hiç de istedikleri gibi gitmedi. Merkez’in faizleri artırma kararı alması, yüksek faizle konut kredisi kullananları adeta köşeye sıkıştırdı. Yapılandırma umuduyla bekleyen binlerce kişi için bu gelişme, planların tamamen alt üst olmasına neden oldu.
Ev almayı düşünen binlerce kişi, 2025 yılına kadar faiz indirimlerinin gerçekleşeceği umuduyla kredilerini daha uygun oranlarla yeniden yapılandırabileceklerini düşünüyordu. Ancak faizlerin beklenenden yüksek çıkması, bu umutları tamamen suya düşürdü. Uzmanlara göre, yüksek faizle kredi kullanan vatandaşların şu anda yapılandırma yapmaları neredeyse imkansız.
Artan faizler ve kredi musluklarının kısılması, ilk defa ev sahibi olmak isteyenler için de büyük bir uyarı niteliği taşıyor. Bankaların kredi verme isteği düşerken, mevcut faiz oranlarıyla ev kredisi kullanmak neredeyse lüks haline gelmiş durumda. Uzmanlar, sadece krediyle ev almayı planlayan vatandaşların ciddi bir borç yükünün altına girebileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Konut satışlarındaki artışın yerini durgunluğa bırakması, yüksek faiz oranları ve krediye erişimin zorlaşmasıyla doğrudan ilişkili. Emlak sektörü temsilcileri, piyasada yaşanan bu yavaşlamanın ilerleyen dönemde daha da belirgin hale gelebileceğini öngörüyor.
Ekonomistler ve gayrimenkul uzmanları, kredi kullanmadan ev almak isteyenlerin şu anda peşin alım veya takas gibi alternatif yöntemleri değerlendirmeleri gerektiğini ifade ediyor. Aynı zamanda kentsel dönüşüm, kooperatif gibi uzun vadeli ancak faizsiz sistemlerin yeniden popüler hale gelmesi de gündemde.
